Op het einde van de negentiende eeuw veranderde het Belgische vluchtelingen- en vreemdelingenbeleid ingrijpend. Het prenationaal vreemdelingenbeleid van het "kosmopolitische" liberalisme van de negentiende eeuw moest plaats ruimen voor een beleid dat meer betekenis gaf aan het vreemdeling-zijn. Een restrictiever toelatingsbeleid kreeg vorm waarbij de kiemen van het protectionistische vreemdelingen- en vluchtelingenbeleid van de twintigste eeuw werden gezaaid.

Dit nummer van het BTNG brengt een synthese van het historisch onderzoek naar vluchtelingen en het Belgische vluchtelingenbeleid. De vluchteling als categorie van het vluchtelingenbeleid hoort men te onderscheiden van de vluchteling als sociologische categorie. Niet alle vluchtelingen worden (h)erkend. Het vluchtelingenbeleid is tot nu vooral als een politieke beslissing van de centrale overheid onderzocht, maar ook de uitvoerende instanties en de vluchtelingen zelf horen bij de analyse van het beleid betrokken te worden.

Au cours des années 1960, les autorités belges mènent une politique proactive de fixation de la main-d'oeuvre immigrée. Révélatrice de cet objectif, une publication est élaborée par le Ministère de l'Emploi et du Travail, en collaboration avec la Fédération Charbonnière de Belgique et l'Ambassade de Turquie, destinée aux travailleurs migrants turcs.

Cet article résume les résultats d'une étude menée sur un échantillon de mille Grecs venus travailler dans les mines belges entre 1955 et 1964. Nous mettrons en lumière les apports spécifiques d'une démarche quantitative à la connaissance de ce flux migratoire mais montrerons aussi ses insuffisances et l'intérêt qu'il y a à l'associer à d'autres méthodes.